CỤ ÔNG BỊ TẮC RUỘT DO NUỐT QUẢ CHÀ LÀ
Các bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp vừa phẫu thuật thành công cụ ông bị tắc ruột do nuốt quả chà là.
Cụ ông H. V. H., 85 tuổi, địa chỉ ở Vĩnh Long được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vào lúc 07 giờ 49 phút ngày 05/3/2023 với tình trạng đau khắp bụng, nôn ra dịch xanh đen, mạch nhanh. Trước đó, bệnh nhân có thói quen ăn quả chà là (đã ăn nhiều lần), gia đình không biết bệnh nhân đã nuốt quả chà là nguyên vỏ từ lúc nào, chỉ biết bệnh nhân có tình trạng khó tiêu, đau bụng khoảng nửa tháng, tình trạng đau bụng nôn ói tăng dần từ chiều đến tối trước ngày nhập viện, sau đó nôn ói dịch màu đen lợn cợn nên đưa đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương điều trị. Tiền sử bệnh nhân đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Hội chẩn trước phẫu thuật tắc ruột chưa rõ nguyên nhân.
Ê-kíp phẫu thuật cho bệnh nhân
Các bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp đã quyết định phẫu thuật thám sát, xử trí tổn thương, lòng hỗng tràng có 02 dị vật gây tắc ruột hoàn toàn, ê-kíp lấy ra 02 dị vật dạng trái cây (giống trái chà là) kích thước 4x2cm, khâu lại ruột, dẫn lưu theo dõi.
Sức khỏe bệnh nhân ổn định sau phẫu thuật
Tình trạng hiện tại: Bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, dấu hiệu sinh tồn ổn định, vết mổ khô, đã uống được sữa, súp, tiêu hóa tốt, dự kiến ra viện ngày 14/3/2023.
BSCK2. Bùi Phi Hùng – khoa Ngoại Tổng hợp (phẫu thuật viên chính) thông tin: Dị vật đường tiêu hóa là một trong những cấp cứu phổ biến trong quá trình ăn uống chủ yếu gặp ở người cao tuổi và trẻ em. Tỷ lệ mắc dị vật ống tiêu hóa chung hiện nay là 1-1,2 người/ 1 vạn dân. Trong đó có khoảng 20% các dị vật sẽ mắc lại ống tiêu hóa trên (từ hầu họng thực quản, dạ dày, tá tràng góc Treitz) được xử trí bằng phương pháp lấy dị vật qua nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng.
Các trường hợp còn lại (chiếm gần 80%) dị vật tự thoát và đào thải an toàn khỏi đường tiêu hóa. Tuy nhiên, có khoảng 1% trong số các trường hợp dị vật dù đã di chuyển qua được môn vị dạ dày, gây ra các biến chứng nguy hiểm như: thủng ruột (do các dị vật sắc nhọn), tắc ruột (dị vật có kích thước lớn), khối áp xe trong ổ bụng (dị vật xuyên qua thành ruột và di chuyển vào trong khoang phúc mạc), thậm chí tử vong do nhiễm trùng, nhiễm độc nặng.
Hai quả chà là được lấy ra sau phẫu thuật
Dị vật đường tiêu hóa ngày càng phổ biến và đa dạng, có thể gặp ở bất cứ đoạn nào của đường tiêu hóa từ miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, đại trực tràng và hậu môn nhưng ở đoạn thực quản và ruột non là hay gặp nhất. Các loại dị vật thường gặp là: xương động vật như xương cá, xương gà, xương vịt,… hoặc các loại quả, hạt như hạt hồng xiêm, hạt vải,… Ngoài ra dị vật có thể là đồng xu, khuy áo, răng giả,... Tuỳ theo dị vật mà thương tổn đường tiêu hóa khác nhau: các dị vật như xương cá, gà, heo,…dễ gây viêm, thủng hoặc áp xe đường tiêu hóa.
Thông thường người bệnh không nhớ rõ mình có nuốt phải dị vật hay không:
- Mọi người thường dễ nuốt phải dị vật trong các dịp liên hoan, lễ hội, trong bữa tiệc… một số người nhai không kỹ, nuốt phải dị vật lẫn trong thức ăn.
- Trẻ em khi đùa giỡn hay ngậm nuốt đồ chơi, vật dụng, hạt quả cũng là đối tượng có nguy cơ cao.
- Ngoài ra, nhóm người bệnh lớn tuổi, hoặc người mất răng làm giảm khả năng cắn, xé, nhai thức ăn dẫn đến cố nuốt khối thức ăn dai. Hoặc vô ý nuốt phải tăm và đôi khi là hàm răng giả…
- Cũng có trường hợp người bệnh vô ý nuốt phải dị vật là viên thuốc còn nguyên vỏ nhựa có cạnh sắc nhọn.
- Một nhóm có nguy cơ cao nuốt dị vật nữa là những người có thói quen ngậm tăm sau khi ăn rồi ngủ quên, nuốt phải tăm lúc nào không biết.
Các biện pháp phòng tránh dị vật ống tiêu hóa
- Ăn chậm, nhai kỹ, tránh mất tập trung.
- Lưu ý thức ăn dai hoặc có lẫn xương.
- Xay nhỏ và nấu nhừ đồ ăn cho người già và trẻ nhỏ.
- Bỏ thói quen ngậm tăm sau khi ăn.
- Bóc hết vỏ vỉ thuốc trước khi sử dụng.
Khi nuốt phải hoặc hóc dị vật người bệnh tuyệt đối không nên tự ý điều trị tại nhà, không chữa theo mẹo dân gian, không cố nuốt thêm thức ăn với mục đích làm dị vật “trôi” xuống vì điều này có thể làm tổn thương thêm đường tiêu hóa và khiến vấn đề trở nên phức tạp thêm. Khi nuốt phải hoặc hóc dị vật cần đến cơ sở y tế ngay để được xử trí lấy dị vật càng sớm càng tốt.
